شاه و میهمانانش از تالار همین عمارت، مناظر، چوگان، چراغانی، آتش‏بازی و نمایش های میدانی را تماشا می ‏كرده اند. این‌ قصر كه‌ "دولتخوانه‌ مباركه‌ نقش‌ جهان" ، "قصر دولتخوانه" و "تالار عالی مکان" نیز نامیده میشده‌، نمونه ‌منحصر به‌ فردی‌ از معماری‌ كاخ‌های‌ عهد صفوی‌ است‌. مینیاتورهای‌ هنرمندانه‌ رضا عباسی‌ -هنرمند‌ معروف‌ عهد شاه‌ عباس‌- نقاشی‌های‌ گل‌ و بوته‌، شاخ‌ و برگ‌، اشكال‌ وحوش‌ و طیور و گچ‌ بری های‌ زیبای‌ آن‌ به‌ شكل‌ انواع‌ جام‌ و صراحی‌ در تاق‌ها و دیوارها تعبیه‌ شده‌ است. عالی قاپو بنا به تحقیق آنوبانینی به دو صورت تلفظ گردیده كه برای هر كدام وجه تسمیه‏ ای گفته شده است. آنچه بیشتر در محاورات و مكاتبات متداول می باشد عالی قاپو است كه مركب از كلمه عالی و قاپوی تركی به معنی "در" می باشد. یعنی باب عالی! همان طور كه در عثمانی باب عالی معمول بوده، بین ایرانیان شیعه هم چنین بابی وجود داشته كه مانند باب عالی عثمانیه، مورد احترام بوده و از این رو كلیه كسانی كه می خواستند وارد عالی قاپو شوند باید خم شده، آستانه را بوسیده و داخل شوند، به طوری که حتی شاه عباس هم هنگام دخول به این عمارت از اسب پیاده می شده است. گذشته از این، عالی قاپو محل تحصن مقصران و گناهكاران بوده و هر گناهكاری كه وارد درب عالی قاپو می گردیده كسی نمی توانست او را از آنجا بیرون بیاورد مگر به امر شاه صفوی و خلاصه اینکه عالی قاپو همان احترامی را داشت كه باب عالی در عثمانی داشته
اما عده ای كه آنرا علی قاپو نوشته ‏اند؛ معتقدند هنگامیكه شاه عباس كبیر درب نقره را برای بارگاه حضرت امیرالمومنین علیه السلام به نجف برد و نصب كرد، دری را كه پیش از آن در آنجا نصب شده بود برای تبرك به اصفهان آورد و در عالی قاپو نصب كرد. از این جهت آنرا علی قاپو و یا قاپی نامیده اند كه این در منسوب به بارگاه امام علی (ع) است. از این رو مورد احترام شاه و مردم بوده و حتی تا چند سال پیش، مردم در اطراف آنجا آش‏ ها می ‏پختند و نذوراتی می كردند و به زنجیر جلو در مزبور، رشته هایی به عنوان دخیل می ‏بستند
احتمالا بنیان عمارت عالی قاپو از زمان سلطنت سلاجقه بوده که در زمان صفویه بازسازی شده آن همه زیبایی و شكوه در آن اعمال گردیده. چون این كاخ در مقابل باب عالی عثمانی ‏ها قرار داشته فوق العاده در جهت عظمت و زیبائی آن همت مصروف داشته‏ اند.  كاخ عالی قاپو، دارای سه طبقه و هر طبقه نیز به دو طبقه تقسیم شده كه در واقع شش طبقه می شود. گاهی خود بام را هم یك طبقه حساب كرده‏ اند و می گویند عالی قاپو هفت طبقه است. ارتفاع آن 48 متر و در 28 متری دارای ایوان بزرگی است كه در میان ستون های آن حوض مسی قرار دارد و آب از آن فوران می كرده است. گچبری و نقاشیهای عالی اطاق‏ های متعدد آن، هر بیننده را خیره می کند  که بیشتر این گچبری ها به شكل ساغر و جام های شراب است. این كاخ در غرب میدان نقش جهان قرار داشته و در مقابل آن، مسجد شیخ لطف الله واقع شده است
شاه عباس كبیر بیشتر وقت خود را در این قصر بسر می برده و پذیرایی ‏های رسمی را نیز به همینجا اختصاص داده و از بالای تالار؛ سان قشون و پیشكش های سفرا و چوگان بازی و یا نمایش پهلوانان را تماشا می كرده است
آنچه عالی قاپو را در عدد آثار باشکوه و بسیار نفیس قرار داده؛ علاوه بر مینیاتورهای رضا عباسی، گچبری های آخرین طبقه است که به "اتاق موسیقی" یا "اتاق صوت" نیز معروف است. در این قسمت از کاخ، شکل انواع جام و صراحی در دیوار تعبیه شده که ساختن و پرداختن این اشکال به غیر از نمایش زیبایی، خلاقیت و ابتکار هنرمندان گچکار، برای این بوده که انعکاسات حاصل از نغمه های نوازندگان و اساتید موسیقی، به وسیله این اشکال گرفته شده و صداها طبیعی و بدون انعکاس به گوش برسند

برچسب ها

• مکانهای تفریحی اصفهان

• جاذبه های دیدنی اصفهان

• جاهای دیدنی اصفهان

• عمارت عالی قاپو

• کاخ عالی قاپو

• عالی قاپو

• کاخ عالی قاپو در اصفهان

• کاخ عالی قاپو اصفهان

مطالب مرتبط