حمام گلشن لاهیجان که در محله میدان در مقابل مسجد جامع و بقعه چهارپادشاهان قرار دارد در سال 1239 هجری قمری زمان فتحعلی شاه قاجار و حاج علی اکبر حاکم لاهیجان ساخته شده است.

در آن زمان استفاده از حمام های داخل خانه در شمال کشور بندرت معمول بوده و فقط شاهزادگان و امرا و حاکمان صاحب منزلی بودند که دارای حمام بود لذا بنابر ضرورت گرمابه گلشن لاهیجان در سطح وسیع و با عظمت و زیبایی خاصی ساخته شد این گرمابه دارای دو سربینه بود( حالت اولیه) قسمت اول که ورودی های حمام به آن متصل بوده محل استفاده افراد معمولی و سربینه دوم که کوچکتر و از نظر ارتباط با هوای آزاد و سرد بیرون در امان بیشتری بود مربوط به افراد ثروتمند بوده است که در سال 1344 هجری شمسی بعلت ادامه خیابان حافظ جنوبی بخش مهمی از سربینه بزرگ و قدیمی ازبین رفت و ارتباط اولیه حمام بهم خورد در نتیجه تغییراتی در معماری داخلی گرمابه برای ادامه استفاده از آن بوجود آمد. ازجمله تغییرات، تبدیل نظافتخانه قدیمی به سربینه بود.

بناي حمام پلان كثير الاضلاع داشت و براي ساخت آن از آجر قرمز محلي، ساروج و گل آهك استفاده شده است. در تعميرات اخير پس از زلزله گيلان براي استحكام بنا از مصالح جديد استفاده شد. در سنگ كاري شده امروزي حمام در كوچه اي در ضلع جنوب آن واقع شده استو با گذر از ورودي به رخت كن مي رسيم. طول رخت كن حدود 10 متر و در مست راست آن، اتاقكي در سطح پايين تر واقع شده كه به گرمخانه معروف است.
در شمال رخت كن، صحن حمام با ده ستون قرار دارد و وسيع ترين قسمت بنا به شمار مي رود. كف گرمابه با موزاييك و ازاره ديوار هاي جانبي تا ارتفاع 180 سانتيمرت كاشي كاري جديد شده است. گنبد مياني در حدود 8 متر ارتفاع دارد و حباب هايي بر روي آن كار گذاشته شده كه نور داخل حمام را تامين مي نمايد. در فواصل كاسه برگردان به ارتفاع حدود 5/3 متر، فضاي فوقاني را مسقف مي سازد. در شمال شرقي صحن دو هشتي وجود دارد. اضلاع مقابل هشتي ها حدود 5/4 متر و ارتفاع گنبد آنها 5/5 متر است. در ضمن در ديوا هاي هر ضلع طاق نماهايي به چشم مي خورد. كانال كوچك با شياري آب مصرف شده دوش ها را به صحن حمام هدايت مي كند. در جنوب هشتي دوم خزانه يا مخزن آب گرم قرار دارد.

در قسمت هاي مختلف حمام معمار با اسفاده از اسلوب هاي خاص و با انواع آجر چيني به مسقف كردن بنا همت گماشته است. گرمخانه يا فضاي بالاي صحن حمام در قسمت فوقاني ستون هاي هشت گانه مياني داراي كاربندي هشت و نيم هشت است. در بالاي كاربندي ها گنبدي ديده مي شود كه فضاي اصلي اين قسمت را مسقف مي سازد. اين گنبد بزرگ ترين و بلند ترين گنبد در بناي فعلي حمام است. سقف چهار هشتي كه دو به دو در شمال غربي و جنوب غربي بناي حمام واقع شده، گنبدي شكل است. خزانه يا مخزن آب گرم حمام نيز كه بين هشتي ها قرار گرفته داراي گنبد با فيلپوش هايي در چهار كنج است.
حمام گلشن در فهرست آثار ملی کشور با شماره 1442 به ثبت رسیده است.

برچسب ها

• حمام گلشن

• حمام گلشن در لاهیجان

• حمام گلشن لاهیجان

• حمام گلشن در گیلان

مطالب مرتبط