قیز قالاسی (قلعه دختر) در میانه كه به شمار 870 جزو آثار ملی محسوب می شود ، برروی كوهی در دو كیلومتری شمال قیز كؤپروسو و به شكل كثیرالاضلاع غیرمنتظم آجری بنا شده است. این دژ مشتمل بر سه قسمت است: طبقه اول دیواری یكسره ، طبقه دوم حفاظ داخلی و طبقه سوم مقر اصلی فرماندهی. بنای این قلعه مربوط به قرن 7 هجری است. دیوار قلعه دارای دو مدخل می باشد كه هر كدام سه متر بلندی دارند و در بالای یكی از این مدخلها كتیبه ای روی سنگ نوشته شده كه خطوط آن بر اثر مـرور زمان و سوانـح طبیعی محو شده است.دیوارهای قلعه با قیز كؤپروسو شباهت دارد

برخی تاریخ بنای آن دو بنا را نزدیك بهم ذكر می كنند ولی برخی دیگر از مورخان ، ساختمان قلعه را بسیار قدیمی تر و مربوط به اردشیر دراز دست ساسانی می دانند. این قلعه دارای یك باروی 14 متری و دو ورودی 3 متری است. 16 یا 24 برج دیده‌بانی مخروبه دارد كه 8 برج آن بر رودخانه قزل اوزن مشرف است. در میان قلعه ، دو منبع آب به ابعاد 10 در 15 متر و به ارتفاع10 متر وجود دارد كه آب آن بوسیله برف و باران تامین می شده است. دو ضلع قلعه از صخره های طبیعی و یك ضلع آن از سنگ های تراشیده شده تشكیل یافته است. علاوه بر آن چاه های زیادی نیز در قسمتهای مختلف قلعه وجود داشته كه در مواقع حساس از آب آنها استفاده می‌شده است.سیاحان و باستانشناسان بزرگی در قرنهای گذشته از میانه گذشته اند و این قلعه را ستوده اند و از اقدام شاه عباس در تخریب قلعه گله كرده اند. معلوم نیست سلطان مقتدر و هنردوستی چون شاه عباس كه اصفهان را از بیابان به نصف جهان تبدیل كرد ، چرا از ترس چند راهزن ، یكی از گنجینه های هنری منطقه را تخریب می كند. البته گفته مورخان در مورد وجود راهزنان در این قلعه صحیح نیست. اهالی میانه در دوره شاه عباس زیر بار سنگین مالیاتی بودند تا شاه عباس بتواند پروژه های هنری خود در اصفهان را فرجام بخشد. آنها برای فرار از این بار سنگین ، میانه را ترك و به كوه و بیابان پناه برده بودند ، طوریكه بعضی جهانگردان و مورخان در این دوره ، میانه را كاملاً خالی از سكنه معرفی كرده و راههای میانه را بخاطر وجود راهزنان ، ناامن دانسته اند. سفرنامه شاردن این گفته را تأیید می كند. او در سال1672 میلادی این قلعه را مخروبه معرفی می كند. تاورنیه(فوت 1689 م.) نیز در سفرنامه خود این مطلب را گفته است. كارِری نیز به مالیات های سنگین صفوی و فرار مردم میانه اشاره كرده است ، طوریكه در گذر از میانه در سال 1694 م. احدالناسی را هم ندیده است جز دو راهبان. اما كارری با تأكید بر صفا و سرسبزی میانه پیش بینی می كند كه روزی این شهر دوباره احیاء شود.در اینجا نام 15 قلعه آورده می شود كه بنام قلعه دختر شهرت دارند و نباید آنها را با هم اشتباه بگیریم: قلعه دختر میانه ، قلعه دختركرمان ، قلعه دخترفیروزآباد فارس ، قلعه دختر باكو ، قلعه دختر خراسان ، قلعه دخترعراق(حصن المراء) ، قلعه دخترقم ، قلعه دختر شهرستانك تهران ، قلعه دختر چالوس ، قلعه دخترفرشتگان فارس ، قلعه دو دختر فهلیان فارس ، قلعه دخترنائین ، قلعه دختر چاراویماق ، قلعه دختر گرمی ، قلعه دختر كلیبر(قلعه بابك).در مورد ابنیه و آثاری كه بنام «دختر ـ قیز» مشهور شده اند ، عده ای را عقیده بر این است كه لزوماً بانی یا حاكم آن قلعه یا پل ، دختر نبوده است بلكه این عنوان بخاطر پاك و فرشته ای بودن این جنس آدمی به آن ابنیه اطلاق شده است و گویا نامگذاران آن ، امید به صیانت و محافظت این قلعه با این نام داشته اند. به نظر می رسد آنها قلعه را مانند دختر ، بكر و پاك و به دور از دسترسی دشمن می خواستند. برای پل نیز آرزوی عدم دسترسی و تفوق دشمن طبیعی یعنی سیل بدآن را داشته اند

برچسب ها

• جاذبه های دیدنی میانه

• مکانهای تفریحی میانه

• جاهای دیدنی میانه

• قیز قالاسی

• قلعه دختر

• قیز قالاسی در میانه

• قیز قالاسی در آذربایجان شرقی

مطالب مرتبط